PHẬT DƯỢC SƯ (Medicine Buddha – Bhaiṣajyaguru)

TƯỢNG PHẬT DỰỢC SƯ (MEDICINE BUDDHA)

do Nghệ nhân PIPENDRA SHAKYA thực hiện

Mạ vàng 24K toàn bộ, Cao 36cm, nặng 5,66 kg

HÌNH TƯỢNG: Hình tượng thông thường chúng ta thấy là tay trái cầm nhánh thuốc, tay phải cầm bình thuốc, thân mặc cà sa, ngồi kết già trên hoa sen, có khi tay trái cầm bát thuốc, tay phải cầm viên thuốc, nhằm để hiển bày lòng từ bi trừ sạch bệnh khổ (tất cả những bệnh tật thân thể bao gồm cả tâm bệnh và nghiệp ác) cứu độ chúng sanh.

 

DANH HIỆU: DƯỢC SƯ LƯU LY QUANG NHƯ LAI PHẬT

Ý NGHĨA DANH HIỆU:

-DƯỢC SƯ: thầy thuốc hoặc phương thuốc, tượng trưng cho sự trị liệu Thân Bệnh, Tâm Bệnh, Nghiệp Bệnh của chúng sanh.

-LƯU LY QUANG: Ánh sáng rực rỡ có ánh xanh lam như Ngọc Lưu Ly (Lapis Lazuli). Tượng trưng cho sự thanh tịnh của ba Nghiệp: Thân-Khẩu-Ý.

ĐẠI NGUYỆN CỦA PHẬT DƯỢC SƯ: cứu vớt nỗi khổ, trị lành các căn bệnh và giúp cho mong cầu của chúng sanh được thành tựu đầy đủ.

AROUND NEPAL IN FESTIVAL 2018 - READY

Chuẩn bị

Hành trình vòng quanh Nepal có lẽ đã được chuẩn bị từ những ngày tháng đầu tiên tôi đặt chân đến Nepal năm 2005-13 năm trước. Nhớ khi mới chỉ vào Nepal hồi tháng 8 thì cuối tháng 10 năm ấy cũng vào mùa Dashain tôi đã lái mô tô làm một vòng nhỏ vùng Trung Nepal: Kathmandu-Nagarkot-Bhaktapur-Gorkha-Pokhara-Lumbini-Chitwan-Hetauda-Kirtipur-Kathmandu. Hơn chục năm trôi qua, tôi vẫn chưa có dịp hoàn thành dự định làm một vòng trọn vẹn khắp Nepal đúng nghĩa. Lần trở lại Nepal này chính là cơ hội “bây giờ hoặc không bao giờ “ để hoàn thành trọn vẹn giấc mơ Nepal của tôi.

Từ cả năm nay tôi mua dần dần các phụ kiện cần thiết ở Việt nam , những thứ mà tôi biết không thể hoặc khó khăn hay mắc mỏ ở Nepal như áo khoác giáp, đèn sương mù trợ sáng, thanh giằng gắn action camera, các loại ổ sạc dùng điện bình của xe, các phụ kiện cho các loại camera như gimbal, giá gắn… Vì thế mà ngày lên đường từ Việt nam tôi phải vác 2 vali tổng cộng đến 50kg hành lý, chưa tính 10kg hành lý xách tay.

  Tuần đầu tiên ở Kathmandu tôi mất trọn vào việc lùng tìm một con mô tô dùng cho hành trình này. Xe Honda thì giá cao,các thương hiệu khác thì không bền, hao xăng… Cuối cùng tôi chọn một chú CBZ EXTREME đã chạy 40.000km của thương hiệu Hero, là thương hiệu liên doanh với Honda trước đây ở India.

MỜI ĐÓN XEM HÀNH TRÌNH "VÒNG QUANH NEPAL MÙA FESTIVAL - 2019"

Các bạn thân mến,

Nhơn dịp Tết Nepal Dashain 2018, Phú Nepal sẽ thực hiện một hành trình bằng mô tô vòng quanh Nepal trong vòng 30 ngày từ Kathmandu đi đến miền Đông Nepal rồi theo xa lộ Đông Tây đến cực Tây Nepal.







Hành trình dự trù dài khoảng 2860 km kéo dài 30 ngày qua hầu hết các tỉnh thành, gặp hầu hết các sắc tộc Nepal.

  Hy vọng hành trình này sẽ mang đến cho những ai yêu mến Nepal một góc nhìn tương đối đầy đủ về Đất nước hình Tê Giác.
 Loạt bài này sẽ đăng đầy đủ trên Blog Giải Mã India và đăng tóm tắt trên blog này cùng với blog Phú Nepal.
 Rất mong các bạn ủng hộ!

LỄ VU LAN NGUYÊN THỦY

Nhân mùa Vu Lan xin post lại loạt bài đã đăng trên Giác ngộ vài năm trước về Lễ Vu Lan. Lý do là vì mình đọc được rất nhiều bài viết đảo điên thứ tự về lễ Vu lan, kể cả của các "học giả" . Thay vì phải lần tìm về nguồn cội của một nghi lễ có xuất xứ từ chính Đức Phật (do chính Phật Thích-ca lập nên, nghĩa là trên 2500 năm), tại địa phương của nó, các "học giả" nhà ta lại lộn đầu xuống đất, dịch ngược từ VU-LAN của tiếng Trung Quốc sang tiếng Sanskrit thành ULLAMBALA, khiên cưỡng theo cái nghĩa TỘI TREO NGƯỢC - một trong những hình phạt ở địa ngục. Đăng bài này lại để nhắc các "học giả" rằng Đạo Phật xuất xứ từ Ấn Độ, không phải Trung Quốc và dịch ngược danh từ riêng từ tiếng Trung quốc về tiếng Phạn sẽ đi sai đường. Hãy trả lại Cesar cái gì của Cesar!

_______________________________

PHẦN 1: KHẢO SÁT VỀ NGUỒN GỐC LỄ VU-LAN Ở KATHMANDU, NEPAL

*********

Vu Lan "Bồn"

Chúng tôi đoan chắc rằng GŪLA chính là từ nguyên của Vu-lan khi phiên âm sang tiếng Trung Quốc. Cũng như Vu-lan bồn là để chỉ cái chậu chứa năm thứ vật thực cúng dường chư Phật hoặc chư tăng, ni trong ngày Pancha Dana; nghĩa bóng là Lễ Cúng Dường mùa Vu Lan (không phải dịch ngược Vu lan từ tiếng Trung sang tiếng Phạn thành ullambala - tội treo ngược rồi áp đặt nghĩa Lễ Đảo Huyền cho Vu lan như một số "học giả" vẫn làm vào kỳ Vu lan hàng năm - NP).

Một số “bồn” dùng trong mùa Vu-lan của người Newari: GULPA, và GULU dùng đựng các vật thực cúng dường Chư Phật (bình bát bằng đồng). GULPA và GULU chính là từ nguyên của Vu-lan Bồn.

  Trong quá trình 5 năm cư trú tại Nepal, chúng tôi đã có dịp may để khảo sát những phong tục cổ truyền của dân chúng địa phương tại đây. Một trong những lễ trọng trong năm, hoặc có thể nói là quan trọng nhất, của Phật tử ở đây là Đại lễ Vu-lan. Lễ Vu-lan của Nepal có gì khác với lễ Vu-lan tại Trung Quốc và Việt Nam? Nó được thực hiện như thế nào? Nguồn gốc của lễ ấy?

TIẾNG NEPAL - NEPAL BHASA (PHẦN 1)

TIẾNG NEPAL LÀ GÌ?

	TIẾNG NEPALI HIỆN TẠI CÓ GỐC TỪ HINDINEPAL BHASA (tiếng Nepal) thực ra không phải là tiếng Nepali hiện tại được Quốc hội Nepal công nhận làm quốc ngữ cho một quốc gia nhiều tộc người,  nhiều ngôn ngữ.

    Nepal Bhasa thực ra là ngôn ngữ chính thức của người Newar (còn gọi thông dụng là tiếng Newari),  chủ nhân của Nepal Mandala.

Sau khi vương tộc Shah đánh bại được các vua Malla và chiếm được Thung lũng Kathmandu vào năm 1768,  để dập tắt sự phản kháng của người Newar và thiết lập sự cai trị tuyệt đối của mình,  triều đại Shah đã lấy tiếng Hindi của Ấn Độ rồi chế biến lại chút  đỉnh để  tạo thành tiếng Nepali của triều đại mới.  Thâm hiểm hơn,  triều đại Shah chẳng những đặt tiếng Newari ra khỏi đời sống văn hoá,  chính trị của vương quốc Nepal mà còn ăn cắp luôn cả cái tên Nepal Bhasa để đặt cho thứ tiếng mới của mình.

Sự huỷ hoại  có  hệ thống của triều đại Shah suốt 200 năm qua đã hầu như xoá sổ một nền văn minh có quá khứ huy hoàng trải dài 2000 năm,  có tiếng nói,  chữ viết đặc sắc.

BỘ CHỮ RANJANA LIPPI CỦA NGƯỜI NEWAR Ở KATHMANDU VALLEY

TRANH DÂN GIAN MITHILA - TÂM HỒN THƠ MỘNG (3)

Quân đội Hoàng Gia Nepal tuần tiễu trong thời gian nội chiến

Nepal vào những năm cuối cuộc nội chiến đầy những hàng rào kẽm gai, những đồn bót chất đầy bao cát, những lính tráng mặc đồ rằn ri tay lăm lăm súng khắp mọi nơi... những hình ảnh đánh thức ký ức thơ dại của tôi về miền Nam vào thời gian cuối của cuộc chiến huynh đệ tương tàn. Lúc tôi sống ở vùng Lumbini  vào những tháng cuối cùng của năm 2005, đêm đêm vẫn nghe vọng về những tiếng bom nổ ì ùm, những tiếng súng mơ hồ. Tuy nhiên, Khu Lumbini – nơi đản sinh của Đức Phật đã may mắn được các bên tham chiến ngầm thoả thuận đặt ra khỏi những trận đánh giành dân chiếm đất của tất cả các bên. Tôi sống ở Lumbini thì đã may mắn sống trong một “khu trung lập” giữa một vương quốc đang chìm vào những ngày bạo liệt nhất cuối cuộc chiến. Ngồi phía sau chiếc xe bò lọc cọc đi trên con đường làng, nhìn lại về hướng chiếc cầu vẫn còn đang toả khói đen trong bóng hoàng hôn sẫm máu, tôi chợt rùng mình. Nếu chiếc xe bus mà chúng tôi đi không dừng lại để rước thêm khách ở ngã tư vành đai hoặc thiếu vắng đi vài trạm kiểm soát dọc đường có lẽ chúng tôi đã là nạn nhân của vụ đánh bom của quân du kích Maoist. Đây là lần gần nhất mà Thần Chiến Tranh ở Nepal đã phả hơi thở giá lạnh vào tôi.

   Hôm ấy, Cỗ máy thời gian đã vứt tôi ngược lại 30 năm vào thời điểm cộng sản đang chiếm lấy toàn bộ miền Nam giống như quân cộng sản Maoist đang chiếm lấy toàn bộ phần còn lại của Nepal. Dĩ nhiên thời điểm đó tôi không hề nhận ra điều ấy mà mãi nhiều năm sau này mới lờ mờ nhận thấy chuyện kỳ lạ này. Sau một thời gian ngắn nữa, Cỗ máy thời gian lại sẽ tái hiện cho tôi cái cảnh cộng sản dẫn dắt quần chúng bao vây lấy hoàng cung, lật đổ nhà vua của vương triều đã tồn tại hơn hai trăm năm mươi năm giống như cộng sản Việt Nam đã làm với triều đình Nguyễn ở Huế năm 1945. Nhưng đó là chuyện về sau, khi vương quốc Hindu cuối cùng trên Trái Đất bị cộng sản Maoist xoá bỏ một cách bạo liệt. Còn ngay lúc này đây, Cỗ máy thời gian đang phóng chiếu cho tôi những ảo ảnh của một vương quốc vô cùng nổi tiếng hơn hai ngàn năm trước.

TRANH DÂN GIAN MITHILA - TÂM HỒN THƠ MỘNG (2)

Khai bút Mùng Một Năm Mậu Tuất 2018

Giống như thần thoại là phóng chiếu những ước mơ của con người, tranh Mithila là phóng chiếu những tưởng tượng của người Mithila một cách hồn nhiên và thơ mộng nhất. NP

    

___________________

Đám cưới Rama và Sita - Tranh dân gian Mithila

      Tôi ra đến bến xe Gongabu – bến xe mới lớn nhất của Kathmandu vào lúc 7 giờ sáng một sớm đầu Đông 2006. Ba ngày trước lễ hội Vivah Panchami- kỷ niệm đám cưới của Ram và Sita, khoảng tháng 11 Tây lịch. Quầy vé bán cho tôi một vé đi Janakpur với giá khoảng 3USD có ghi số xe, số ghế đàng hoàng. Quảy chiếc ba lô chỉ vỏn vẹn 2 bộ đồ, một hộp bánh và chai nước, tôi đi tìm số xe và leo lên một chiếc xe bus đường dài trang trí sặc sỡ như tất cả mọi chiếc xe ở Tiểu Lục Địa. Xe có hai dãy ghế, mỗi hàng 3 ghế có trùm ghế bằng vải cotton dày màu vàng. May cho tôi, số ghế của tôi ở sát cửa sổ, vị trí tôi thích ngồi dù là đi máy bay hay xe đường dài để ngắm cảnh thoải mái. Ngồi chờ khoảng nửa tiếng thì có một đôi vợ chồng già người Nepal lên ngồi cạnh tôi. Họ chừng trên dưới 70 nhưng nhìn cái cách người đàn ông ân cần, chăm chút từng ly từng tý cho bà vợ giống như một đôi uyên ương mới cưới làm tôi vô cùng ngưỡng mộ. Người đàn ông mặc quốc phục của người Nepal: nguyên bộ áo dài tay (tapalan) -quần túm ống (suruwa) bằng vải cotton trắng, ngoài khoác một gilet đen, đầu đội nón topi đen, Người phụ nữ dĩ nhiên vận bộ sari đỏ - trang phục của hàng trăm triệu phụ nữ khắp Nam Á. Với tính tình cởi mở của cả người Nepal và dân Nam Bộ, chúng tôi mau chóng làm quen với nhau. Ông bà họ Thapa (một họ thuộc giai cấp quý tộc Nepal), ông từng làm công chức cấp cao, đã nghỉ hưu và lần này họ xuống Janakpur để coi mắt cô gái họ định cưới cho con trai của họ đang ở Anh Quốc. Biết ý nguyện của tôi muốn thăm viếng và tìm hiểu quê hương của Janaki (“con gái vua Janaka”), ông Thapa hứa sẽ nhờ người địa phương giúp tôi. Đúng là duyên lành.

TRANH DÂN GIAN MITHILA – TÂM HỒN THƠ MỘNG (1)

“I try to apply colors like words that shape poems, like notes that shape music. ”

- Joan Miro

“Tôi cố gắng ghép các màu sắc [vào bức tranh] giống như các từ tạo nên bài thơ, giống như các nốt tạo nên bản nhạc” Joan Miro- Danh hoạ Tây Ban Nha thế kỷ 20

____________

 Hội hoạ là môn nghệ thuật vô thanh.

Thế nhưng, với những danh hoạ như Joan Miro hay Picasso, tranh vẽ của họ lại rộn vang âm thanh bởi những sắc màu mang đầy “tiếng” của cuộc đời.

Ở Vương quốc Mithila ngày xưa, ngày nay bị chia đôi bởi biên giới hai nước Nepal và Ấn Độ, có một dòng nghệ thuật cổ xưa lại cất tiếng ca hát, mộng mơ như thế trước cả Joan Miro và Picasso nhiều thiên niên kỷ. Dòng tranh dân gian Mithila hay còn gọi là Madhubani, lấy theo tên một làng ngày ngay nằm ở bang Bihar thuộc India.

Ghép từ nhiều trích đoạn của các tranh Mithila

  Ngắm nhìn tranh Mithila, người xem chừng như có thể thấy được những vũ điệu mê hồn của màu và sắc, có thể nghe được tiếng nhạc lạc quan yêu đời của con người và thiên nhiên Ấn Độ và có thể cảm được cái chính xác nhất là “Tâm Hồn Ấn Độ” - Soul of India, mà không một dòng tranh nào của Ấn Độ có thể làm được.

  Ngây thơ và hồn nhiên.

  Tranh Mithila phô bày được cái “bản thể nguyên sơ” của tâm hồn con người. Phô bày được khoảnh khắc đầu tiên con người xúc động trước Cái Đẹp và tìm cách lưu nó lại để thưởng thức.

  Tranh Mithila lại còn phô bày được con đường tiến hoá của nghệ thuật đi từ giản đơn đến phức tạp rồi cuối cùng giản dị hoá trở về với chính mình như thế giới trong đôi mắt trẻ thơ; chỉ còn lại những vần thơ đầy màu sắc lay động cảm xúc của mọi trái tim  yêu Cái Đẹp.

Tôi chạm trán lần đầu với nghệ thuật hội hoạ Mithila một cách rất bất ngờ. Cuối tháng 11 năm 2006, sau khi đã ở Nepal được hơn một năm, tôi mới hội đủ cơ duyên để làm một chuyến phiêu lưu nho nhỏ xuống vùng Nam Nepal giáp giới Ấn Độ. Hồi ấy, cuộc nội chiến Nepal đang đi vào giai đoạn kết thúc và cũng giống như cuối thời gian loạn lạc ở bất cứ nơi đâu chuyện mất trật tự trị an là một hệ luỵ đi kèm cho các cuộc “cách mạng bạo lực”. Huống chi, đó lại là vùng biên giới luôn luôn mở cho bất kỳ người Ấn Độ và Nepal nào qua lại tự do, lại là vùng quân đội Maoist Nepal với sự hỗ trợ của Maoist Ấn Độ hoạt động mạnh mẽ nhất.

 Vì sao tôi “phải” tìm đến tận nơi ấy?

LÁ THƯ NEPAL 15: NHẠC THẦN CÀN THÁT BÀ

NHẠC THẦN DU LÃNG GANDARVA VÀ CHIẾC SARANGI

 
Huyền thoại Ấn độ kể rằng Indra (Đế Thích, vua của cõi trời) luôn có một vị thần đi theo hầu nhạc, gọi là Nhạc Thần. Vị thần này còn có tên khác là Hương thần vì chỉ sống bằng mùi hương đồng thời thân thể cũng tỏa ra hương thơm kỳ lạ. Tên của vị thần này là Gandarva, Hán dịch là Càn Thát Bà, là một trong Thiên Long Bát Bộ mà Kim Dung mượn ý để sáng tác nên tuyệt phẩm nhất nhì của ông.
Ngày trước mình đọc huyền thoại cứ nghĩ rằng Càn Thát Bà là tiên , là thần thánh không phải người phàm, phiêu diêu thoát tục, không bao giờ có thực. Mình lầm.
Khoảng năm 2006, mình ở trọ tại khu vực ngoại ô Tokha của Kathmandu, cửa ngõ đi vào vùng núi phía Tây Bắc thủ đô. Một trưa hè nọ, trải đệm ngoài ban công nằm lơ đãng thả hồn theo những nắm mây trời trắng bông trôi bảng lảng trên trời cao bỗng nghe tiếng réo rắt của một nhạc cụ dây hòa quyện một giọng hát dày dạn phong sương. Nhạc hay quá, mình năm im nhắm mắt lại mà thưởng thức. Đến khi giật mình vì cảm thấy tiếng nhạc rời xa, bật ngồi dậy thì chỉ thấy một bóng người khuất dần trong ngõ hẻm quanh co.
Mình bắt đầu tò mò và dò hỏi. Đến khi phát hiện ra sự thực thì suýt nhảy cẫng lên mừng rỡ. Ở Nepal, nhất là vùng núi, có một giai cấp gọi là Gandarva (Càn Thát Bà) chuyên lang thang chơi nhạc và sống bằng sự hảo tâm của mọi người. Quả đúng thật là vị thần chơi nhạc và sống bằng hương của Đế Thích trong huyền thoại.

Một Càn Thát Bà

KÍNH MỪNG PHẬT ĐẢN 2559

NHÂN DỊP PHẬT ĐẢN 2559, XIN KÍNH CHÚC TẤT CẢ QUÝ ĐẠO HỮU ĐƯỢC TINH TẤN TRONG VIỆC TU HỌC!

"Namo Tassa Bhagavato Arahato Samma Sambuddhassa" 

"Honour to the Blessed One, the Exalted One, the fully Enlightened One."

__________

Xin kính tặng Quý Đạo Hữu một số hình tượng về Phật Sakya đản sinh tại Lumbini.

Tượng Phật đản sinh có thần nhất (theo cảm nhận của tác giả). Tượng đặt trong sân vườn chùa Quốc Gia Nepal ở Lumbini ngay bên cạnh Sacred Garden.

Đôi mắt có hồn , ám ảnh tâm trí tác giả kể từ lần gặp đầu tiên. Dường như Ngài đang xót thương cho Nhân Loại đang trầm luân trong Bể Khổ.

THẢM HOẠ Ở NEPAL- ĐIỀU TIÊN ĐOÁN CỦA MÌNH ĐÃ THÀNH SỰ THẬT

Thứ Bảy, ngày 25 tháng 4 năm 2015

THẢM HOẠ ĐỘNG ĐẤT Ở NEPAL - ĐÂY LÀ ĐIỀU TIÊN ĐOÁN CỦA MÌNH TỪ THÁNG 12/2013 TRÊN FACEBOOK PHU NEPAL:

Comment lúc 5:28pm ngày 16/12/2013 của mình trên Facebook Phu Nepal

"December 16, 2013 · Edited ·
ĐIỀM CỰC KỲ BẤT TƯỜNG Ở NEPAL
--------------
TƯỢNG BHIMSEN Ở DOLAKHA ĐỔ MỒ HÔI- ĐIỀM CỰC XẤU

Pho tượng nổi tiếng Bhimsen ở Dolakha đã "xuất mồi hôi" vào trưa hôm qua. Với một nước cực kỳ tin tưởng vào thần linh như Nepal, đấy là một điềm cực kỳ xấu cho đất nước như đã từng chứng thực trong quá khứ.
Pho tượng hình tam giác đổi sang màu đen vào khoảng 2:45 chiều 15/12/2013 và bắt đầu rỉ những giọt mồ hôi ở ba nơi trên thân tượng, kéo dài cho đến 4 giờ chiều.
Dân làng Dokhala đã dộng chuông ầm ĩ và cúng lễ suốt từ chiều hôm qua đến giờ.
Những lần gần đây khi tượng Bhimsen đổ mồ hôi sau đó không lâu đã xảy ra các sự kiện: động đất khủng khiếp ở Nepal năm 1990, vụ thảm sát toàn bộ hoàng gia (vua, hoàng hậu, hoàng tử, công chúa...) năm 2001, sự xóa bỏ vương quyền năm 2007.
Theo phong tục trước đây, khi có điềm như thế, đích thân nhà vua phải đến cúng lễ tượng Bhimsen để giảm thiểu tai họa cho đất nước. Hôm qua, các priest của đền Bhimsen đã thông báo đến văn phòng Tổng thống Nepal về sự kiện này. Có lẽ trong vòng 1-2 ngày Tổng thống Nepal sẽ đến Dolakha làm lễ.

.... Cực may cho mình. nếu không đi India thì kế hoạch là mình đã lái xe làm một tour Dolakha-Jiri rồi xuôi xuống Terai để đi miền Đông Nepal. Lên đền Bhimsen cầu may mắn trúng lúc tượng đổ mồ hôi thì coi như xúi quẩy cả đời...

CÁC BẠN CÓ DỰ ĐỊNH THĂM VIẾNG NEPAL NÊN CẨN THẬN! NHỚ MUA BẢO HIỂM DU LỊCH TRƯỚC KHI ĐI!"

ĂN TẾT INDIA-DIWALI Ở NEPAL - PHẦN 4

NGÀY THỨ TƯ: GORU PUJA   và   MHAPUJA

GORU PUJA: (OXEN PUJA - NGÀY CỦA BÒ ĐỰC)

MHA PUJA: SELF-WORSHIP ( NGÀY CỦA BẢN THÂN)

TẾT NEWAR Ở KATHMANDU

CHÚC MỪNG NĂM MỚI NEWAR 1134!

Cộng đồng Newari diễu hành mừng Nepal Sambat 1134 ở Kathmandu

Cộng đồng Newari diễu hành mừng Nepal Sambat 1134 ở Patan

Mình đang theo các lễ hội để lấy tin và ảnh.
Sẽ cập nhật vào chiều nay, mời các bạn đón xem!

Ngày đầu năm 1134 của người Newari.
Kathmandu

Phú Nepal

ĂN TẾT INDIA-DIWALI Ở NEPAL PHẦN 3

LAKHSMI PUJA

Diwali 2013 ở Thành phố cổ Bhaktapur

Diwali 2013 ở Thành phố cổ Patan

       

Diwali 2013 ở Thành phố cổ Kathmandu

      Chạy "sô" một lượt qua hết 3 thành phố cổ Bhaktapur, Patan và Kathmandu trong vòng 6 giờ đồng hồ hơi bị đừ he he....
  Về đến nhà lại phải tranh thủ thắp đèn và làm lễ Lakhsmi Puja nữa nên chưa viết bài được. Mời các bạn quay lại xem sau vào ngày mai vậy!

   Lakhsmi Puja , Kathmandu 2013

       Phú Nepal


  

DASHAIN-TẾT NEPAL: "TREO ĐẦU DÊ -BÁN THỊT DÊ"

CHỢ DÊ NGÀY TẾT

Nepal có địa hình hầu hết là núi trải dài từ đồng bằng Ganges (sông Hằng) lên đến sườn phía Nam của dãy Himalaya. Ở vùng đồng bằng phía Nam, bò là con vật dùng để làm việc nặng như kéo xe, cày ruộng trong khi con trâu chỉ nuôi để lấy thịt. Trên các cao nguyên từ 3.000m trở lên, người ta sử dụng con bò có lông dài và dày mà tên địa phương là YAK để thồ hàng hoặc cưỡi. Giá của một con trâu hoặc bò hoặc yak từ 2-5 ngàn USD (trâu, bò, yak baby cũng phải tối thiểu 500USD/con) , trong khi một con dê con chừng 5 đến 10USD. Vì thế có thể nói ở Nepal, con dê là đầu cơ nghiệp.

Xe cộ các loại gặp dê hay bất cứ con thú nào trên đường thì phải chờ nó đi qua hay phải tìm cách né- Subcontinent Style of Life   he he

   Con dê dễ nuôi (lá cây gì cũng ăn được) dễ chăm sóc và mắn đẻ. Khắp Nepal, ở đâu bạn cũng có thể bắt gặp những đàn dê từ vài con đến hàng trăm con được chăn bởi những ông bà già hay vài em bé. Với dê cái, người ta cho sinh sản để nhân số lượng, còn dê đực thì bán thịt. Dê thịt cung cấp hàng ngày cho thị trường nhưng tập trung nhất vào dịp Tết Dashain. Một con dê con nếu chăm sóc tốt suốt cả năm đến mùa Dashain có thể cân nặng 25-30kg. Giá dê hơi theo mình khảo sát ngày hôm qua (09/10/2013) là 500Nepal Rupees/kg (=5USD) . Như vậy một con dê con mua 10USD sau 12 tháng có thể bán 150USD mà hầu như không cần phải tốn thêm chi phí đầu tư chuồng trại (nếu có chuồng trại càng tốt, nếu không có thể cột ở gốc cây trước cửa hay cho chúng vào ngủ ngay trong nhà với người nếu nhà nghèo) hay thức ăn (nếu có thêm bắp lúa thì tốt, còn không thì cứ để chúng ăn lá cây, cỏ hoang). Nếu mùa Dashain, có thể bán được 4-5 con dê thì một gia đình nghèo có thể kiếm được 300-400USD đủ để sắm quần áo mới cho con cái, mua thức ăn ăn uống no nê trong những ngày Tết và có tiền để đi thăm bà con họ hàng; còn có thể dành dụm 100-200USD cho những ngày đói kém của năm tới. (Cảnh này làm mình liên tưởng đến câu chuyện tuổi thơ của Mã phu nhân trong Thiên long Bát bộ của Kim Dung sếnh sáng).

Những cô người mẫu của mình...

  Cảnh tượng những đứa bé lùa đàn dê về nhà trên những con đường núi, hay băng qua một cánh đồng hoa mustard đang trổ hoa vàng rượm cả đất trời lúc hoàng hôn là ấn tượng mà bạn sẽ khôngbao giờ quên nếu gặp được trong những chuyến du lịch ở Nepal. Và một cô bé nựng nịu con dê con sẽ là hình mẫu tuyệt vời cho các bạn mê chụp ảnh tha hồ mà bấm máy.

DASHAIN -TẾT NEPAL: NGÀY 1 – BẮT ĐẦU

Hôm nay là ngày 19 tháng 6 (tháng Ashwin) năm 2070 theo lịch Nepal [05/10/2013 AD] là ngày bắt đầu lễ hội lớn nhất trong năm kéo dài 15 ngày của Nepal: DASHAIN.

 

Ngày đầu tiên của Dashain-Tết Nepal (hôm nay) được gọi là ngày Ghatasthapana. Vào ngày này người Nepal lấy cát từ các con sông thiêng trộn với phân bò rồi đặt vào một cái mâm tròn sau đó gieo hạt giống lúa mạch. Mâm này được đặt trong phòng thờ hoặc cạnh bàn thờ. Các cây mạ non mọc lên từ mâm thờ này được gọi là "Jamara", chúng sẽ được sử dụng trong buổi lễ ban phúc tika vào ngày thứ mười (Vijaya) của lễ hội Dashain.

Gieo Jamara vào ngày Ghatasthapana

Jamara

   Theo truyền thống Vedic của người Hindu Nepal, vào ngày Ghatasthapanatất cả các gia đình sẽ lập một bàn thờ thần Ganesh (thần mình người đầu voi , chủ về may mắn, hạnh phúc, vượt qua tất cả các chướng ngại, thông minh…) thắp một đèn dầu (giữ cho cháy suốt thời gian lễ hội), cùng với một bình Kailash (một bình đựng nước sạch trên miệng bình trang trí bằng lá xoài và hoa , trên cùng đặt một trái dừa khô- Kailash tượng trưng cho của cải tài lộc, thực phẩm dồi dào).

Từ ngày Ghatasthapana, người ta gọi là Navaratri Parba ( chín đêm lễ hội ). Hàng ngàntín đồ Hindu đến cúng bái tại các ngôi đền Mahakali , Mahalaxmi và Mahasaraswati (3 vị nữ thần tối cao của Hindu) mỗi ngày trong suốt 9 ngày Navaratri. Tất cả các cơ sở giáo dục, chính phủ và các cơ quan phi chính phủ sẽ đóng cửa 7-10 ngày trong lễ hội này (bắt đầu từ ngày 5 của Dashain).
  

      Ngày thứ bảy , thứ tám và thứ chín của lễ hội được gọi là Fulpati , Ashtami và Nawami.

 

 Ý nghĩa chính của Dashain là sự chiến thắng của cái Thiện trước cái Ác, khuyến khích mọi người đi theo con đường tốt. Theo sử thi Hindu, nữ thần Bhagawati (hóa thân của nữ thần tối cao Durga) đã giết được Mahishashur biểu tượng của cái ác vào ngày Nawami (ngày thứ 9 của Dashain). 

Jamara và tika dùng cho ngày Vijaya Dhasami (ngày 10)

   Ngày thứ mười là ngày quan trọng nhất của lễ hội Dashain. Tương truyền, Thần của lễ hội Dashain: Swing Ram Chandra đã giết chết vua quỷ Raven trong ngày này. Vì vậy, ngày này được gọi là Vijaya Dashami ( ngày chiến thắng ). Vào ngày này tất cả các thành viên trong gia đình sẽ tuần tự nhận Tika (cơm trộn với bột màu đỏ) trên trán và Jamara (mạ non gieo từ ngày đầu của Dashain) trên đầu, tiền lì xì và phước lành từ những người lớn tuổitrong gia đình. Các cấp dưới sẽ đi đến cấp trên của họ và cấp trên ban tika, phước lành cho họ. Mọi người sẽ xí xóa tất cả các sự hiểu lầm, hờn giận của năm cũ cho nhau, vì vậy, lễ hội này còn được coi là lễ hội của sự đoàn kết. Những người ở xa sẽ đi thăm bà con trong dịp Dashain này.

Người Nepal, dù giàu hay nghèo, đều ăn Tết Dashain với một niềm vui lớn. Nhà cửa được quét dọn sơn phết, trang trí đẹp đẽ. Mọi người mặc quần áo mới thăm hỏi lẫn nhau. Mọi gia đình đều nấu các món ăn ngon (có nhiều gia đình nghèo chỉ dịp Dashain này là ăn món thịt, dịp duy nhất trong suốt năm).  Con nít thì chơi đu PING và thả diều, nhiều người tụ tập đánh bài, chơi bầu cua cá cọp….

  Dashain đúng nghĩa là ngày Tết của người Nepal. India và người Hindu ở Bangladesh cũng ăn mừng lễ hội này nhưng đơn giản hơn và chỉ có 5 ngày (sẽ có một bài riêng về lễ hội này ở India).

  Thông thường, thời tiết trong năm tại Nepal sẽ tốt nhất vào dịp Dashain. Năm nay (2013) mùa mưa đến sớm và kéo dài hơn lệ thường, đến tận những ngày này mà trời vẫn âm u và mưa rào khắp nơi.

  Vài ngày nữa mình sẽ xách xe máy lên đường đi đến vùng cực Đông của Nepal, sẽ ăn Tết Dashain dọc đường nhằm quan sát lễ hội này ở vùng sâu vùng xa. Chuyến đi kéo dài hơn 20 ngày và khoảng 2000km. Hy vọng sẽ có "món ngon, chuyện lạ" hầu các bạn.

  Happy Dashain!

Phú Nepal

Mùa Dashain 2013

Mời các bạn xem lại các bài về Dashain của mình các năm trước: 

DASHAIN-TẾT NEPAL: KOJAGRAT PURNIMA ĐÊM THỨC TRẮNG ĐÓN NỮ THẦN THỊNH VƯỢNG MAHALAXMI

http://nguyenphunepal.blogspot.com/2012/10/dashain-tet-nepal-em-kojagrat-purnima.html

NHẬN BAN PHÚC "TIKA" TỪ TỔNG THỐNG NEPAL

http://nguyenphunepal.blogspot.com/2012/10/nhan-ban-phuc-tika-tu-tong-thong-nepal.html

DASHAIN- TẾT NEPAL: NGÀY THỨ 7 PHULPATI

http://nguyenphunepal.blogspot.com/2012/10/dashain-tet-nepal-ngay-thu-7-fulpati.html

DASHAIN- TẾT NEPAL: NGÀY THỨ 8 DURGA ASHTAMI

http://nguyenphunepal.blogspot.com/2012/10/dashain-tet-nepal-ngay-thu-8-durga.html

DASHAIN- TẾT NEPAL: NGÀY THỨ 9 MAHA NAVAMI - DIỆN KIẾN LIVING GODDESS KUMARI

http://nguyenphunepal.blogspot.com/2012/10/dashain-tet-nepal-ngay-thu-9-maha.html

DASHAIN- TẾT NEPAL: NGÀY THỨ 10 VIJAYA DASHAMI

http://nguyenphunepal.blogspot.com/2012/10/dashain-tet-nepal-ngay-thu-10-vijaya.html

DASHAIN-TẾT NEPAL: NGÀY 1 - BẮT ĐẦU

Hôm nay là ngày 19 tháng 6 (tháng Ashwin) năm 2070 theo lịch Nepal [05/10/2013 AD] là ngày bắt đầu lễ hội lớn nhất trong năm kéo dài 15 ngày của Nepal: DASHAIN.

 

Ngày đầu tiên của Dashain-Tết Nepal (hôm nay) được gọi là ngày Ghatasthapana. Vào ngày này người Nepal lấy cát từ các con sông thiêng trộn với phân bò rồi đặt vào một cái mâm tròn sau đó gieo hạt giống lúa mạch. Mâm này được đặt trong phòng thờ hoặc cạnh bàn thờ. Các cây mạ non mọc lên từ mâm thờ này được gọi là "Jamara", chúng sẽ được sử dụng trong buổi lễ ban phúc tika vào ngày thứ mười (Vijaya) của lễ hội Dashain.

Gieo Jamara vào ngày Ghatasthapana

Jamara

   Theo truyền thống Vedic của người Hindu Nepal, vào ngày Ghatasthapana tất cả các gia đình sẽ lập một bàn thờ thần Ganesh (thần mình người đầu voi , chủ về may mắn, hạnh phúc, vượt qua tất cả các chướng ngại, thông minh…) thắp một đèn dầu (giữ cho cháy suốt thời gian lễ hội), cùng với một bình Kailash (một bình đựng nước sạch trên miệng bình trang trí bằng lá xoài và hoa , trên cùng đặt một trái dừa khô- Kailash tượng trưng cho của cải tài lộc, thực phẩm dồi dào).

Từ ngày Ghatasthapana, người ta gọi là Navaratri Parba ( chín đêm lễ hội ). Hàng ngàn tín đồ Hindu đến cúng bái tại các ngôi đền Mahakali , Mahalaxmi và Mahasaraswati (3 vị nữ thần tối cao của Hindu) mỗi ngày trong suốt 9 ngày Navaratri. Tất cả các cơ sở giáo dục, chính phủ và các cơ quan phi chính phủ sẽ đóng cửa 7-10 ngày trong lễ hội này (bắt đầu từ ngày 5 của Dashain).
  

      Ngày thứ bảy , thứ tám và thứ chín của lễ hội được gọi là Fulpati , Ashtami và Nawami.

 

 Ý nghĩa chính của Dashain là sự chiến thắng của cái Thiện trước cái Ác, khuyến khích mọi người đi theo con đường tốt. Theo sử thi Hindu, nữ thần Bhagawati (hóa thân của nữ thần tối cao Durga) đã giết được Mahishashur biểu tượng của cái ác vào ngày Nawami (ngày thứ 9 của Dashain). 

ĐỨC PHẬT SAKYA ĐẢN SANH - SỰ THẬT HAY HUYỀN THOẠI?

KÍNH MỪNG PHẬT ĐẢN 2557

Tượng Phật đản sanh có "thần" nhất, đẹp nhất mà tôi từng được biết. Vốn dĩ là một pho tượng đồng, không biết vì lý do gì người ta phủ những lớp sơn thật dầy lên toàn pho tượng. Thời gian đã cải chính những lỗi lầm của những người sơn tượng. Những dấu vết ngẫu nhiên mà thời gian mấy chục năm qua lưu lại đã hoàn thiện bức tượng. Hãy ngắm đôi mắt của tượng, ta như cảm thấy lòng từ bi, sự xót thương cho chúng sinh của Trái Đất này trầm luân trong Vòng Luân Hồi. Tượng được đặt trong khu vườn bên trái của ngôi chùa Quốc Gia Nepal ở Lumbini.Đây là ngôi chùa đầu tiên tại Lumbini (thập niên 1950) do chính phủ hoàng gia Nepal dựng nên.

 

 Sau đây xin mời các bạn xem qua bài nghiên cứu rất hay của tác giả Tâm Quảng

****************

Đức Phật sinh ra từ hông bên phải của Hoàng Hậu Maha Maya:.Thực chất hay Huyền thoại?

Nguồn: Chùa Bửu Minh (http://www.chuabuuminh.vn/PrintView.aspx?Language=vi&ID=577653)

Tác giả: Tâm Quảng

Lời cảm tạ:  Tác giả chân thành cảm tạ GS TS Trần Thị Lợi, nguyên chủ nhiệm Bộ Môn Phụ Sản trường Đại Học Y Dược TP Hồ Chí Minh đã đọc bài viết trước đây của tôi về đề tài này (Đức Phật ra đời như thế nào?) và đã gợi cho tôi nhiều ý kiến quý báu để tôi viết lại bài này.  

CÁC BÉ SAKYA XUẤT GIA NGÀY CÁT TƯỜNG

  Hôm nay, 13/05/2013, theo lịch Ấn/Nepal là ngày tốt lành nhất trong cả năm. Mình đến thành phố cổ Phật giáo Patan để xem Lễ hội Macchindranath Rato- Lễ hội Phật giáo lớn nhất, cổ xưa nhất cả Kathmandu và Nepal.
  Mãi đến 4 giờ lễ hội mới bắt đầu nên mình tranh thủ ghé thăm mấy người bạn họ Sakya (Thích-ca). Tán gẫu với anh bạn Asoka Shakya mới hay nhân ngày tốt này, cộng đồng Shakya có làm lễ Chuda Karma cho các bé trai trong họ tại Golden Temple. Đây là một phong tục có từ thời Đức Phật Sakya, bắt nguồn từ sự kiện Ngài làm lễ xuất gia cho 500 vương tử Sakya ở thành Kapilavastu.
  Mình tranh thủ chụp một số ảnh các bé trai Sakya như là bonus cho ngày Akshaya Trithiya (đúng là may mắn nhân lên gấp bội hi hi).
   Mời các bạn xem qua hình ảnh các bé trai Sakya trong lễ Chuda Karma. Dễ thương quá phải không?
  
Phía dưới là bài về lễ này đã đăng trên nguyệt san Giác Ngộ năm 2006.
*************

HỆ THỐNG THẦN LINH ẤN ĐỘ GIẢN DỊ HÓA

 Có rất nhiều cứ liệu chứng tỏ rằng người Việt nhận nhiều ảnh hưởng của văn minh Ấn không kém gì văn minh Trung Hoa. Nghiên cứu văn minh Ấn, so sánh đối chiếu để khám phá lại các vết tích văn minh-văn hóa Ấn trong tâm thức Việt để hoàn thiện “bản sắc Việt” cũng là một con đường “thoát Hán” hiện nay cho người Việt.

 .........................

   Ấn Độ đầy bí ẩn và huyền hoặc có thể làm choáng ngợp bất cứ ai mới tiếp xúc với nền văn minh thâm hậu này. Một trong những vấn đề làm rối nhiều “người ngoài” chưa quen thuộc với văn hóa Ấn nhất chính là hệ thống thần linh Hindu.

       Tầng tầng lớp lớp các vị thần, nhiều đến mức có vị thần có đến chục vạn tên gọi và hóa thân…nhiều đến nỗi các Brahmin thông thái nhất cũng không thể nào nhớ hết tên các vị thần của điện thờ Hindu… nhiều đến mức có người nói rằng số lượng các vị thần Hindu còn nhiều hơn cả dân số Ấn Độ… Không thể “cảm” được văn hóa Ấn nếu không “hiểu” được hệ thống thần linh Hindu. Tham vọng của tác giả trong loạt bài về chủ đề này là “giản dị hóa” hệ thống thần linh Hindu để độc giả có thể đặt bước chân thành kính đầu tiên vào ngôi đền Ấn Độ giáo. Thiết nghĩ nghiên cứu Hindu (Ấn Độ giáo) là một việc rất đáng quan tâm với người Việt ta. Ở phía Nam, đã từng có những nền văn minh Óc Eo, Chân Lạp, Cát Tiên, Champa chịu ảnh hưởng sâu đậm và trực tiếp từ văn hóa Hindu. Ở phía Bắc, có nhiều hiện vật và phong tục của người Việt mang đậm tính chất Hindu. Ở miền Trung, suốt 500 năm qua, qua sự chung sống cùng nhau giữa người Chăm và người Việt, rất nhiều các yếu tố Hindu đã xâm nhập vào tâm thức người Việt sinh sống trên lãnh thổ xưa của Champa cho đến tận mũi Cà Mau. Với giới nghiên cứu, rất nhiều cán bộ, quan chức ngành văn hóa-bảo tàng tại các nơi có di tích Hindu (hầu như khắp từ Đà Nẵng cho tới Kiên Giang) rất cần trang bị kiến thức về Hindu để có thể “hiểu” và “cảm” các hiện vật vô giá của các nền văn minh Hindu đã từng tồn tại và phát triển rực rỡ tại Việt Nam như Óc Eo, Chân Lạp, Cát Tiên, Champa, để có thể bảo tồn các giá trị tinh thần độc đáo ấy. Ngay cả tôn giáo có nhiều tín đồ tại Việt nam hiện nay là Phật giáo thì cũng xuất phát từ vùng đất Hindu-Ấn Độ và Phật giáo đã truyền từ Ấn Độ sang Việt Nam trước khi đổ bộ lên Trung Hoa. Để hiểu Phật giáo sâu sắc hơn, theo thiển kiến của tác giả, có lẽ phải nghiên cứu Hindu để nhìn thấy lại “cái nền” mà trên đó Sakya Muni (Bậc thông tuệ họ Sakya- tức Phật Sakya) đã sử dụng để xây nên ngôi nhà Phật giáo (có thể thấy qua Jataka-chuyện tiền thân Phật), cũng như tránh các lầm lạc “tam sao thất bổn” do du nhập Phật giáo không chính thống từ Trung Hoa phải qua ít nhất hai lần phiên dịch và bị Hán hóa sâu nặng suốt cả ngàn năm nay. Có rất nhiều cứ liệu chứng tỏ rằng người Việt nhận nhiều ảnh hưởng của văn minh Ấn không kém gì văn minh Trung Hoa. Nghiên cứu văn minh Ấn, so sánh đối chiếu để khám phá lại các vết tích văn minh-văn hóa Ấn trong tâm thức Việt để hoàn thiện “bản sắc Việt” cũng là một con đường “thoát Hán” hiện nay cho người Việt.

*****************

THẦN THÁNH CŨNG BIẾT… CƯỜI

THƯ GIÃN CUỐI TUẦN: THẤY VẬY CHỚ HỔNG PHẢI VẬY BÀI 3

 

THẤY VẬY CHỚ HỔNG PHẢI VẬY : BÀI 2

THẤY VẬY CHỚ HỔNG PHẢI VẬY : BÀI 1

Một đặc điểm của người Ấn (hay người thuộc văn minh Ấn) là tính hài hước, hóm hỉnh. Ngay cả các vị thần cũng không sống ngoài không gian hóm hỉnh đầy thông tuệ của người Ấn. Có thể nói các vị thần Hindu rất “người”!

1/ INDRA-THỦ LĨNH CÁC VỊ THẦN-BỊ MANG NGHÌN “CON MẮT”

   Thủ lĩnh các vị thần trong hệ thống Hindu là Indra –Thần Mưa, Hán gọi là Đế Thích. Cần nhớ rõ Indra chỉ là thủ lĩnh của các Deva (bán thần) chỉ cai trị cung Trời (Svargaloka- heaven); thấp hơn God (Thần), và ba vị thần tối cao Trinity là các God cai trị cả vũ trụ: Shiva, Vishnu và Brahman.

  Indra vốn rất ham thích sắc đẹp phụ nữ. Một hôm, cầm lòng không đặng nên Indra đã quyến rũ một phụ nữ xinh đẹp đã có chồng. Chồng của phụ nữ này là một rishi (hành giả Hindu) tên là Bhrigu. Nổi cơn ghen vì bị cắm sừng, vị rishi này bèn rủa Indra rằng: “ Vì ông bị ám ảnh bởi thân thể phụ nữ ông sẽ mang một ngàn “âm hộ” trên khắp cơ thể ông!”

 

Hình ảnh của một vị thủ lĩnh mang đầy “âm hộ” ngồi trên ngai vàng của thiên đường quả là chẳng tôn nghiêm chút nào,