Có rất nhiều cứ liệu chứng tỏ rằng người Việt nhận nhiều ảnh hưởng của văn minh Ấn không kém gì văn minh Trung Hoa. Nghiên cứu văn minh Ấn, so sánh đối chiếu để khám phá lại các vết tích văn minh-văn hóa Ấn trong tâm thức Việt để hoàn thiện “bản sắc Việt” cũng là một con đường “thoát Hán” hiện nay cho người Việt.
.........................
Ấn Độ đầy bí ẩn và huyền hoặc có thể làm choáng ngợp bất cứ ai mới tiếp xúc với nền văn minh thâm hậu này. Một trong những vấn đề làm rối nhiều “người ngoài” chưa quen thuộc với văn hóa Ấn nhất chính là hệ thống thần linh Hindu.
Tầng tầng lớp lớp các vị thần, nhiều đến mức có vị thần có đến chục vạn tên gọi và hóa thân…nhiều đến nỗi các Brahmin thông thái nhất cũng không thể nào nhớ hết tên các vị thần của điện thờ Hindu… nhiều đến mức có người nói rằng số lượng các vị thần Hindu còn nhiều hơn cả dân số Ấn Độ… Không thể “cảm” được văn hóa Ấn nếu không “hiểu” được hệ thống thần linh Hindu. Tham vọng của tác giả trong loạt bài về chủ đề này là “giản dị hóa” hệ thống thần linh Hindu để độc giả có thể đặt bước chân thành kính đầu tiên vào ngôi đền Ấn Độ giáo. Thiết nghĩ nghiên cứu Hindu (Ấn Độ giáo) là một việc rất đáng quan tâm với người Việt ta. Ở phía Nam, đã từng có những nền văn minh Óc Eo, Chân Lạp, Cát Tiên, Champa chịu ảnh hưởng sâu đậm và trực tiếp từ văn hóa Hindu. Ở phía Bắc, có nhiều hiện vật và phong tục của người Việt mang đậm tính chất Hindu. Ở miền Trung, suốt 500 năm qua, qua sự chung sống cùng nhau giữa người Chăm và người Việt, rất nhiều các yếu tố Hindu đã xâm nhập vào tâm thức người Việt sinh sống trên lãnh thổ xưa của Champa cho đến tận mũi Cà Mau. Với giới nghiên cứu, rất nhiều cán bộ, quan chức ngành văn hóa-bảo tàng tại các nơi có di tích Hindu (hầu như khắp từ Đà Nẵng cho tới Kiên Giang) rất cần trang bị kiến thức về Hindu để có thể “hiểu” và “cảm” các hiện vật vô giá của các nền văn minh Hindu đã từng tồn tại và phát triển rực rỡ tại Việt Nam như Óc Eo, Chân Lạp, Cát Tiên, Champa, để có thể bảo tồn các giá trị tinh thần độc đáo ấy. Ngay cả tôn giáo có nhiều tín đồ tại Việt nam hiện nay là Phật giáo thì cũng xuất phát từ vùng đất Hindu-Ấn Độ và Phật giáo đã truyền từ Ấn Độ sang Việt Nam trước khi đổ bộ lên Trung Hoa. Để hiểu Phật giáo sâu sắc hơn, theo thiển kiến của tác giả, có lẽ phải nghiên cứu Hindu để nhìn thấy lại “cái nền” mà trên đó Sakya Muni (Bậc thông tuệ họ Sakya- tức Phật Sakya) đã sử dụng để xây nên ngôi nhà Phật giáo (có thể thấy qua Jataka-chuyện tiền thân Phật), cũng như tránh các lầm lạc “tam sao thất bổn” do du nhập Phật giáo không chính thống từ Trung Hoa phải qua ít nhất hai lần phiên dịch và bị Hán hóa sâu nặng suốt cả ngàn năm nay. Có rất nhiều cứ liệu chứng tỏ rằng người Việt nhận nhiều ảnh hưởng của văn minh Ấn không kém gì văn minh Trung Hoa. Nghiên cứu văn minh Ấn, so sánh đối chiếu để khám phá lại các vết tích văn minh-văn hóa Ấn trong tâm thức Việt để hoàn thiện “bản sắc Việt” cũng là một con đường “thoát Hán” hiện nay cho người Việt.
*****************
THẦN THÁNH CŨNG BIẾT… CƯỜI
THƯ GIÃN CUỐI TUẦN: THẤY VẬY CHỚ HỔNG PHẢI VẬY BÀI 3
Một đặc điểm của người Ấn (hay người thuộc văn minh Ấn) là tính hài hước, hóm hỉnh. Ngay cả các vị thần cũng không sống ngoài không gian hóm hỉnh đầy thông tuệ của người Ấn. Có thể nói các vị thần Hindu rất “người”!
1/ INDRA-THỦ LĨNH CÁC VỊ THẦN-BỊ MANG NGHÌN “CON MẮT”
Thủ lĩnh các vị thần trong hệ thống Hindu là Indra –Thần Mưa, Hán gọi là Đế Thích. Cần nhớ rõ Indra chỉ là thủ lĩnh của các Deva (bán thần) chỉ cai trị cung Trời (Svargaloka- heaven); thấp hơn God (Thần), và ba vị thần tối cao Trinity là các God cai trị cả vũ trụ: Shiva, Vishnu và Brahman.
Indra vốn rất ham thích sắc đẹp phụ nữ. Một hôm, cầm lòng không đặng nên Indra đã quyến rũ một phụ nữ xinh đẹp đã có chồng. Chồng của phụ nữ này là một rishi (hành giả Hindu) tên là Bhrigu. Nổi cơn ghen vì bị cắm sừng, vị rishi này bèn rủa Indra rằng: “ Vì ông bị ám ảnh bởi thân thể phụ nữ ông sẽ mang một ngàn “âm hộ” trên khắp cơ thể ông!”
nên các deva kéo đến xin vị rishi sửa lại lời rủa xả đầy tính hài hước này (một lời rủa-curse- trong truyền thống Hindu là không thể thu hồi). Vị rishi sau cùng đã chữa lời rủa trở thành: Indra sẽ mang một nghìn “con mắt” trên khắp cơ thể.
Sau khi các deva hoan hỉ ra về, rishi nhếch mép cười với các học trò của mình: “Cho hắn “tầu hỏa nhập ma” luôn khi phải mở to cả ngàn “con mắt” mà ngắm phụ nữ bất kể đẹp xấu…” Hi hi
2/HÌNH PHẠT DÀNH CHO TỘI “LÀM ẨU”
Suốt mấy tháng nay, Ấn Độ liên tiếp bị các vụ “hiếp dâm” khuấy động dư luận. Chính phủ Ấn hiện tại hầu như bất lực trước vấn nạn này. Thực ra, tệ hiếp dâm đã tồn tại từ “once upon a time…” ở Ấn Độ. Và người Ấn xưa có hình phạt rất hóm hỉnh cho tội “làm ẩu” này.
Một trong hai sử thi vĩ đại nhất của Ấn là Ramayana, trong sử thi này nhân vật phản diện chính là Quỷ Vương Ravana. Đây là con quỷ có mười đầu, không việc ác nào mà không làm kể cả hãm hiếp cả con dâu của hắn là Rambha. Rambha, sau khi bị làm nhục, đã rủa Ravana rằng: “Nếu ông còn xâm phạm tới bất kỳ một phụ nữ nào mà không được cô ta ưng thuận, toàn bộ mười cái đầu của ông sẽ nổ tung ngay lập tức.”
Hình phạt hiệu quả này đã giúp rất nhiều cô gái khỏi bị Ravana làm ấu, và chính nhờ thế mà Sita giữ vẹn được tiết hạnh suốt 12 năm bị Ravana bắt cóc về giam giữ trong cung điện của hắn.
Vụ này, người Việt mình kêu là “khí tồn tại não” quá chính xác… hi hi
3/TẠI SAO SHIVA BỊ BIỂU TƯỢNG HÓA THÀNH LINGA và YONI?
Có lẽ các độc giả đã biết rằng một ba vị thần tối cao của Hindu là Shiva, và Shiva được thờ phượng bằng biểu tượng Linga - Yoni (dương vật cắm vào âm hộ). Tại sao?
Có nhiều cách lý giải và tiếp cận bộ biểu tượng này, trong đó có một truyện cổ Ấn kể rất hài. Một lần nọ các rishitập trung lại để thi thố tài cao thấp. Các rishi tranh luận với nhau hầu như tất cả mọi chuyện trên trời dưới đất. Cho đến câu hỏi “Ai là vị thần tối cao nhất?” (của Hindu) thì tất cả đều… bí. Cuối cùng, vị rishi mồm mép nhất tên là Bhrigu được đề cử đi làm cái việc “xếp hạng” thần linh.
Đầu tiên, Bhrigu tìm đến nơi ngụ của Brahman. Ông thử vị thần tối cao này bằng cách chửi để … thử thách. Bhrigu chửi dài từ cổng xuyên qua sân vườn, rồi đi lòng vòng khắp các phòng trong cung Brahman miệng không ngớt lảm nhảm chửi mắng tứ tung minh tàng… Bực mình, Brahman sai người hầu tống cổ Bhrigu ra khỏi cung điện của mình. Rishi mồm mép nanh nọc này bèn rủa Brahman rằng kể từ hôm đó sẽ không một ai tôn thờ Brahman nữa.
Rời cung Brahman, Bhrigu mò tới núi Kailash nơi ở của vị thần tối cao thứ hai là Shiva. Tuy nhiên chưa kịp giở trò gì ra để “thử thách” sự kiên nhẫn và độ lượng của Shiva thì Bhrigu đã bị Thần Đầu Voi Ganesh nổi tiếng bướng bỉnh-con trai của Shiva và Parvati- chặn lại không cho vào cung điện với lý do là Shiva và Parvati đang ở trong chốn “hết sức riêng tư”. Thật ra, Ganesh vốn là một người thông minh, ham học rất ngưỡng mộ trí tuệ của Brahman, nghe vụ Bhrigu rủa Brahman nên chơi xỏ lão rishi này cho bõ ghét. Bị cho “ngồi đồng” chờ dài cổ ba ngày ngoài cổng không được mời kể cả một bát nước lạnh, Bhrigu nổi quạu. Đến đúng Ngọ thứ tư, Bhrigu bỏ ra về quẳng lại sau lưng lời rủa Shiva rằng từ đây mọi người sẽ thờ phụng vị thần tối cao này qua biểu tượng của sự giao hợp –linga và yoni.
Ráng chút sức già, Bhrigu tìm tới cung của Vishnu, vị thần tối cao cuối cùng. Tin về chuyện rủa xả độc địa của lão rishi này đã lan tới tai Vishnu. Ngay khi chưa tới cổng nhà Vishnu, Bhrigu đã được mời lên kiệu hoa, rồi thức ngon vật lạ được dâng lên để trám cái miệng hôi thối của gã rishi này lại. Khi vào trong cung, Bhrigu được chính Vishnu đón từ trên kiệu xuống và đưa lên ngồi cùng với mình trên ngai. Hoan hỉ, Bhrigu tuyên bố Vishnu chính là vị thần vĩ đại nhất trong ba vị thần tối cao-Trinity.
Quả thật, Hindu chỉ có hai tông: Vaishnavism thờ phượng Vishnu như vị thần tối cao nhất, và Shaivism thờ phượng Shiva như vị thần tối cao nhất; không có tông nào thờ vị thần tối cao thứ ba Brahman. Kể cả Mật tông Hindu (Shaktism) cũng thờ phượng Shiva và Parvati trong hình thức hợp nhất (shakti) như vị thần tối cao hai-trong-một.
4/VISHNU CŨNG “CHẠY TRỜI KHÔNG KHỎI NẮNG”
Sau khi uống được “thần dược Amrita” và lấy được nhiều báu vật cùng vũ khí từ Biển Sữa (xin xem ở đây), các deva (bán thần) có đầy đủ quyền phép để đánh bại các asura (quỷ, dạ xoa). Các asura liền đi theo một vị thầy là rishi Shukra Acharya chính là con trai của rishi mồm thối Bhrigu. Shukra xin được từ Shiva thần chú “mritasanjeevani stotra” có quyền năng khủng khiếp để bảo vệ cho các học trò của mình. Một hôm có chuyện phải đi xa, Shukra bảo các asura đến lánh ở ashram (điện thờ) của cha mình là Bhrigu. Xui xẻo thay, lúc đó Bhrigu cũng đi vắng. Chớp lấy cơ hội bằng vàng, các deva kéo đến ashram của Bhrigu để thanh toán dứt điểm các asura. Các asura bèn cầu cứu vợ của Bhrigu, bà này liền niệm chú làm Indra bất động. Thủ lĩnh không thể cục cựa, các deva có cơ vỡ trận. Một deva có cánh bèn bay đi cầu cứu Vishnu. Từ cung của mình, Vishnu tung vũ khí thần thánh của ông là Sudarshana Chakra (Bánh xe có răng cưa) chém đứt đầu vợ của Bhrigu, hóa giải quyền phép của bà này lên Indra. Thế là Indra dẫn các deva đánh tan tác các asura, kể từ đó các asura không còn cơ hội nào tập hợp được lực lượng đông đảo để quấy rối cõi trời và người.
Khi Bhrigu về đến nhà, trông thấy xác vợ bị vũ khí của Vishnu chém chết, ông nổi cơn điên giận và rủa rằng Vishnu sẽ phải hạ sinh xuống cõi người nhiều lần để phải chịu đựng sự khổ sở sinh ly tử biệt của kiếp người.
Thế là sau đó, Vishnu-vị thần tối cao nhất trong Trinity phải đầu thai xuống trần nhiều lần trong hình thức các avatar (hóa thân). Rama (Ram) oai hùng nhưng đầy bất hạnh trong Ramayana chính là một avatar của Vishnu, kết quả của lời nguyền này.
5/ KHI BÀ VỢ THẦN TỐI CAO NỔI GIẬN
Rishimồm thối Bhrigu đã lần lượt rủa cả ba vị thần tối cao của Hindu.
Vốn là thần tối cao nên các vị không chấp, bỏ qua cho gã rishi mồm thối già lão sống cô độc vì vợ con đã chết hết trong trận chiến giữa deva và asura.
Tuy nhiên, phụ nữ thì khó mà rộng lượng như Trinity.
Lakshmi, vợ của Vishnu, là Thần tài Hindu, chủ về tài lộc, sự thịnh vượng, của cải. Bà rất bất mãn trước việc rủa xả độc địa của rishi Bhrigu, một người thuộc Brahmin-giai cấp tư tế, cao nhất trong hệ thống giai cấp của Hindu- lên không những chồng mình mà còn lên cả Brahman và Shiva. Nhất là phải hạ trần theo Vishnu mỗi khi ông này đầu thai xuống hạ giới, và đã phải trải nghiệm biết bao đoạn trường của loài người (Sita là một avatar đầy đau khổ của Lakshmi).
Lakshmi tuyên bố rằng bà sẽ không phù hộ cho bất kỳ người Brahmin nào nữa (giai cấp của Bhrigu).
Vishnu rửa chân cho Bhrigu, một hành động biểu thị sự tôn kính đối với giới Brahmin cũng như tha thứ cho cá nhân ông này. Trong khi Lakshmi thì hằm hằm đứng nhìn... |
Từ đó các Brahmin phải đi khất thực từng nhà để duy trì đời sống( tập tục này đã được Đức Phật Sakya thừa kế và truyền cho Phật giáo nguyên thủy). Cho đến ngày nay, các Brahmin (giai cấp tư tế) không bao giờ giàu có.
Hi hi, đừng chọc giận các bà vợ nhé các bác!
(Còn tiếp)